گفتگو در گروه كيس هاي جالب حسابداري و حسابرسي و تجارب خاص :
- موافق هستید ؟ :
دوباره بایستی حسابداری را به حسابداری یکطرفه ( یک ستونه ) برگردانیم ! ؟ .
- چرا؟
جهانسوز مهربخش
حسابداری بدون تراز و موازنه چگونه می تواند قابل کنترل و اطمینان باشد؟ در حسابداری دوبل حتی می توان یک ریال یا یک سنت اشتباه را پیگیری کرد و یافت. اما در سیاق نویسی یک طرفه؟!..
نکند طنز گفته اید؟!.. و ما هم اولین کسی بودیم که سر کار رفتیم؟!. وقتی اسم سیاق را به میان آوردم، به این فکر افتادم که شاید منظورتان این باشد که حال که حاکمیت جامعه تلاش می کند جامعه را تا ۱۴۰۰ سال به عقب برگرداند باید حسابداران هم به حسابداری یک طرفه «رجعت» کنند!
Ahmad Nourmohammadi
خیر استاد عزیز
اتفاقا پیشرفت و تکنولوژی ، سال هاست که ما را به این جا رسانده که ابداع حسابداری دوبل بخاطر محدودیت های فیزیکی سیستم کار دستی بوده است و امروزه دیگر نیازی نیست آن روال ادامه یابد
در واقع نیاز است که ادامه نیابد .
- موافق هستید ؟ :
دوباره بایستی حسابداری را به حسابداری یکطرفه ( یک ستونه ) برگردانیم ! ؟ .
- چرا؟
جهانسوز مهربخش
حسابداری بدون تراز و موازنه چگونه می تواند قابل کنترل و اطمینان باشد؟ در حسابداری دوبل حتی می توان یک ریال یا یک سنت اشتباه را پیگیری کرد و یافت. اما در سیاق نویسی یک طرفه؟!..
نکند طنز گفته اید؟!.. و ما هم اولین کسی بودیم که سر کار رفتیم؟!. وقتی اسم سیاق را به میان آوردم، به این فکر افتادم که شاید منظورتان این باشد که حال که حاکمیت جامعه تلاش می کند جامعه را تا ۱۴۰۰ سال به عقب برگرداند باید حسابداران هم به حسابداری یک طرفه «رجعت» کنند!
Ahmad Nourmohammadi
خیر استاد عزیز
اتفاقا پیشرفت و تکنولوژی ، سال هاست که ما را به این جا رسانده که ابداع حسابداری دوبل بخاطر محدودیت های فیزیکی سیستم کار دستی بوده است و امروزه دیگر نیازی نیست آن روال ادامه یابد
در واقع نیاز است که ادامه نیابد .
ضمن این که حسابداری دوبل بی مسما است
یعنی حسابداری دفتر روزنامه دو ستونی ( بدهکار و بستانکار ) را نمی توان اساسا دوبل نامید!
- جهانسوز مهربخش
جالب است!
من چندسالی هست که از حسابداری به دور بوده ام و از چنین تحولاتی در عرصه حسابداری بی اطلاعم. اگر لطف کنید و قدری بیشتر موضوع را باز کنید بسیار سپاسگزار خواهم شد.
چون همانگونه که اشاره کردم با بازگشت به حسابداری یک طرفه درک مسئله کنترل های مالی جایگزین برای کنترل های مبتنی بر موازنه حساب ها برایم قدری ثقیل است. 
- Ahmad Nourmohammadi
"لزوم حفظ موازنه"
که اشاره فرمودید خود یکی از محدودیت های فیزیکی در گذشته بوده که برای رسیدن به آن ناگزیر چنین قراردادی ( وجود دو ستون برای مبالغ بدهکار و بستانکار ) را اقتضا نموده است . - جهانسوز مهربخش
مهم موازنه اطلاعات ثبت شده است حال دو طرفه یا دومبلغه بنامیم چه تفاوتی در موازنه و قابل کنترل بودن حساب ها دارد؟ - Ahmad Nourmohammadi
ثبت در اوراق مجزا ، ما را ناگزیر از حفظ موازنه ساخته است
صفحات مجزای دفتر
و صفحات جدا از هم کارت حساب - Ahmad Nourmohammadi
در عمل در طراحی های بانک های اطلاعاتی در رایانه دیرزمانی است که قاعده دوبل رعایت نمی گردد . زیرا در آن فضا و ساختار ، اساسا موضوعیت ندارد - Ahmad Nourmohammadi
امروزه ، حتی ، کمتر ، کسی موازنه یا عدم موازنه را چک می کند .
با وجود رایانه فراموش شده است .
آن همه استرس و دقت و وسواس برای این که موازنه به هم نخورد ، دود شد رفت توی هوا ! . - Ahmad Nourmohammadi
مبلغ یکی است : واحد ارزش یکسان است
وزن یکی است
شماره چک ، تاریخ ، سررسید ، قیمت برای طرفین ، نرخ مورد توافق ، ( همه پارامتر ها بر حسب اینکه تا توافق نباشد رخداد مالی رخ نمی دهد ) ، یکی است ....See More 
- جهانسوز مهربخش
اگر اشتباهی در ثبت یک حساب رخ داد، از کجا متوجه می شویم تا برای اصلاحش به شماره چک و قرارداد و نرخ مورد توافق و سایر پارامتر های ثابت و یکسان مراجعه کنیم؟
آلارم و سیستم هشدار دهنده در حسابداری یک طرفه نوین چه هست؟ تنها مغایرت گیری با مشتری و طرف حساب؟ اگر طرف حساب خود مسئول مالی و شرکای داخل و خارج شرکتش باشند، آیا آن پارامترها پاسخگوی کنترل های لازم برای حصول اطمینان خواهند بود؟ - جهانسوز مهربخش
از طریق «گردش وجوه نقد» هم می توان به اطمینان در درستی ثبت عملیات مالی رسید. اما آن هم نیاز به «موازنه» دارد. - Ahmad Nourmohammadi
مگر این اقلام از هم جدا هستند که بین شان بایستی امکان موازنه و مقابله ، تیک کردن ، چک کردن ، مطابقت دادن ، مغایرت گیری کردن وجود داشته باشد ؟ - جهانسوز مهربخش
از نظر من موازنه، ابزار و ترازوی کنترل و یافتن اشتباه و اصلاح آن است.
من برای این پرسش (که در کامنتی بالاتر هم گفتم) به دنبال پاسخ هستم :...See More - Ahmad Nourmohammadi
حسابداری دو طرفه
در مواردی که آن ها را دو پاره کرده است جوابگوی یافتن مغایرات می باشد
هر اشتباهی در نفس و در کمیت و کیفیت خود عمل را جوابگو نیست . ...See More - Ahmad Nourmohammadi
اگر بر این مبنا بخواهیم توازن را لازم بدانیم :
چنانچه برای هر رخداد مالی سه طرف قائل باشیم ، آن گاه بایستی توازن سه تایی ( لابد " سه وازنه" ! ) برقرار کنیم .
به تعداد هر یک از پاره هایی که از رخداد مالی جدا می کنیم بایستی سیستم کنترلی متناسب را نیز در نظر بگیریم . - جهانسوز مهربخش
فرض محال که نمی تواند مبنای بحث باشد!..
بدهکار و بستانکار وقتی دو طرف موازنه باشند دیگر طرف سوم چه معنایی می تواند داشته باشد؟
همه حساب ها در یک عملیات مالی یا بدهکار می شوند و یا بستانکار... چطور می شود طرف سومی برای حساب قایل شد تا بخواهیم به دنبال یافتن پاسخی برای برقراری توازن سه گانه باشیم؟...See More - Ahmad Nourmohammadi
طرف بدهکار و طرف بستانکار : واقعیتی در جهان خارج است
اما مبلغ بدهکار و مبلغ بستانکار : یک فرض موهوم و قراردادی است
یک مبلغ بیشتر وجود ندارد . - Ahmad Nourmohammadi
اگر بنا باشد مبلغ بدهکار و بستانکار داشته باشیم :
چرا تعداد بدهکار ، تعداد بستانکار نداشته باشیم ؟ - Ahmad Nourmohammadi
اتفاقا : امروزه در بیشتر رخداد های مالی طرف سوم اضافه شده است
یعنی ذینفع و یا شخص ثالث در بیشتر معاملات ، بخصوص آن هایی که در فضای عمومی جامعه رخ می دهد ، سه طرفه می باشد .
البته چنین پیشنهادی ندارم که بیاییم حسابداری را سه طرفه کنیم ! . - جهانسوز مهربخش
لطفا در باره «کنترل دقیق و غیر مشروط ثبت های عملیات مالی به صورت یک طرفه» روشنگری بفرمایید. - جهانسوز مهربخش
حساب ها هر چند طرف هم که باشند بالاخره در یک عملیات مالی افزایش و یا کاهش می یابند و به عبارتی بدهکار یا بستانکار می شوند. - Ahmad Nourmohammadi
سیستم حسابداری دو ستونه ( اصطلاحا دو طرفه ) فقط مغایرت در انتقال اعداد را برای ما کشف می کند ،
جابجا شدن یا از قلم افتادن انتقال ها و کم یا زیاد جمع زدن ارقام دو تکه شده را کشف می کند .
اگر اعداد منتقل نشوند ، چنین مغایرتی بوجود نمی آید که نیاز به کشف داشته باشد . ...See More - Ahmad Nourmohammadi
این که این سیستم جدید چگونه کنترل می شود
خوب بایستی از برنامه نویسان پرسید که چکاری انجام می دهند که هیچ گاه نیازی به موازنه حساب ها ندارند و حساب هیچ کس با کس دیگر اشتباه نمی شود .
قرار نیست همه کارها را بنده حقیر انجام دهم ! . - جهانسوز مهربخش
استاد عزیز!
اشتباه در حسابداری تنها در انتقال ها رخ نمی دهد، و در درجه نخست در «ثبت» عملیات می تواند رخ بدهد. - جهانسوز مهربخش
اما به عنوان یک حسابدار و یا یک حسابرس آیا نباید ما بدانیم که به چه چیزی اطمینان کرده و از گزارش هایی که بر مبنایش ارائه می دهیم دفاع کنیم؟
آیا در مجامع سهامداران هم باید حتما یک برنامه نویس هم در کنارمان حضور داشته باشد؟ - Ahmad Nourmohammadi
ببینید برای شناخت دقیق موضوع بایستی محیط را ابتدا جدا ، و تعریف کنیم
رخداد مالی ما در سیستم دفترداری در دفتر روزنامه به تمامی و کامل ثبت می شود
البته در دو ستون ( بدهکار و بستانکار ) که می تواند یک ستون باشد ....See More - Ahmad Nourmohammadi
بنابراین :
ماهیت بدهکار بستانکار به جای خود می ماند
اما مبلغ بدهکار بستانکار حذف می شود و جای خود را به مبلغ واحد می دهد ...See More - Ahmad Nourmohammadi
امروزه عملا پولی جابجا نمی شود
برچسب مالکیت آن تغییر پیدا می کند
به عبارت دقیق تر : ...See More - جهانسوز مهربخش
اگر بخواهیم به بحث درباره بدهکار و بستانکار و ثبت یک طرفه و یا دو طرفه و تی اکانت و... ادامه ندهیم، باقی می‌ماند پرتقال فروشی که باید در مجمع سهامداران پیوست صورت های مالی و گزارش حسابرسی بشود!.. یعنی یک برنامه نویس کامپیوتری!!..
به ویژه اگر در مجمع، یک سهامدار مالی چی و البته کم اطلاع همچون من حضور داشته باشد! - جهانسوز مهربخش
به هر حال بحث بسیار جالب و تامل برانگیزی است، سپاسگزارم از وقتی که گذاشتید و توضیحات صبورانه تان.
من احساس می کنم که باید بیشتر در این مورد فکر و مطالعه کنم، البته اگر روزگار اجازه بدهد!.. - Ahmad Nourmohammadi
بله استاد :
نگرانی شما بجاست
اما بحث در مورد تغییر شیوه گزارشگری نیست ...See More - Ahmad Nourmohammadi
سپاسگزارم استاد ، در واقع ، شما یاری رساندید تا یک فکر خام و نه چندان شفاف تبدیل به یک راهکار کاربردی ( البته در مراحل طرح اولیه ) گردد .
حال فقط برای ترجمه این گفتگو نیازمند یاری هستم ! . - جهانسوز مهربخش
احمد عزیز!
لطفا این عنوان سنگین استاد را در مورد من به کار نبرید!..
من یک دبیر اخراجی علوم انسانی هستم و از بد حادثه به عرصه کارهای مالی و اداری رانده شده ام و معلومات اندکم در امور مالی بیشتر تجربی است و با طی دوره هایی در کلاس های سازمان مدیریت صنع...See More
در این تصویر یکی از فرم های قابل طراحی بر اساس فرمول پیشنهادی فوق ، به همراه دو سند حسابداری آزمایشی در چنین قالبی ، را مشاهده می فرمایید :
